DIT MOET JE WETEN
5 tips voor minder licht in de duisternis
Door onze vele wegen en straatverlichting is Vlaanderen 's nachts één grote lichtvlek. Nachtelijke buitenverlichting heeft meer effect dan je denkt. Niet enkel nachtdieren raken erdoor in de war, ook andere soorten en zelfs wij mensen ondervinden een negatieve impact door het gebrek aan duisternis. In opdracht van de 5 provincies doorzocht het Instituut van Natuur en Bosonderzoek (INBO) allerlei wetenschappelijke studies. Het doel? Het effect van nachtelijk kunstlicht onderzoeken op planten, vleermuizen, andere zoogdieren, vissen, vogels, insecten, amfibieën en reptielen.
Dat een vleermuis niet goed tegen licht kan, wist je waarschijnlijk wel. Maar wist je dat ook vissen beïnvloed worden door nachtelijke verlichting? En dat bij sommige soorten de spermaproductie daalt door onze lichthinder?
Verbaasd? Daan Dekeukeleire van INBO legt de meest verrassende effecten uit in deze podcast.
Alle resultaten van de studie vind je later dit jaar hier terug.
5 tips om lichthinder aan te pakken!
Onderzoek lichtverstoring via de duisternisbehoeftekaart
Screen je gemeente via de duisternisbehoeftekaart. Hoe je deze kaart gebruikt en interpreteert, ontdek je hier. Geef gebieden en straten door aan Fluvius waar je geen verlichting meer of aangepaste verlichting wenst. Elke gedoofde lamp is niet alleen goed voor ons en onze biodiversiteit, het bespaart ook energie.
Stel nieuwe verlichting in vraag
Bij elk plan, project en elke vergunning kan je je afvragen of verlichting wel noodzakelijk is. Neem verlichting mee op in je checklist van te controleren elementen bij zulke plannen. Overloop dan tip 3 tot 5. Leg extra voorschriften of voorwaarden op om bijkomende lichthinder te vermijden. Voorkomen is beter dan achteraf te moeten doven! Onnodig materiaalverbruik heeft ook zijn milieu-impact.
Kies als eerste optie: niet verlichten
Gebruik (innovatieve) alternatieven om trajecten/locaties (fiets- en wandelpaden, wegen, parkeerplaatsen, gebouwen …) te markeren. Voorbeelden zijn: retroreflecterende wegmarkering, fotoluminescerende wegmarkering, fotoluminescerende lijnvormige behuizing.
Toch verlichten? Pak het slim aan
Is er omwille van veiligheid toch verlichting nodig, doe dat dan zo kort mogelijk. Gebruik smart lighting of sensorgestuurde verlichting waarbij de verlichting standaard gedoofd is en enkel bij beweging aangaat. Of gebruik permanente verlichting slechts een deel van de nacht, door middel van timer of schakelaar en zet de verlichting enkel aan als het nodig is.
Pas de lichtintensiteit aan
Beperk de intensiteit van het licht, vermijd strooilicht zoveel mogelijk en gebruik een aangepaste lichtkleur. Armaturen verspreiden liefst geen licht naar boven en je plaatst ze best zo laag mogelijk. Gebruik afdekkapjes zodat het licht enkel op het wegdek schijnt. Bij gebruik van een aangepast kleurenspectrum vermijd je best korte golflengten (UV, violet en blauw licht). En let bij ledverlichting op de uitgestraalde golfengtes.
