'Een groenblauwe woonkern wordt appeltje-eitje met het Ambitiehandboek'
Recensie door Sigrid van de Noort en Stefanie Vrins
Sigrid van de Noort, consulent Landschap en Groen bij de provincie, zet dagelijks gemeenten aan tot vergroening van woonkernen ten behoeve van gezondheid, klimaat, biodiversiteit en identiteit via de opmaak van Groenvisies. Het Ambitiehandboek sluit daar perfect bij aan. Sigrid las het met veel enthousiasme.
Ook Stefanie Vrins, schepen van Ruimtelijke Ordening van de gemeente Herenthout, is in de wolken over dit praktische handboek en wat het voor haar gemeente kan betekenen.
Waarover gaat het boek?
Sigrid: “Het Ambitiehandboek legt uit waarom we met z’n allen werk moeten maken van het vergroenen en verblauwen van onze leefomgeving. Daarnaast inspireert het handboek ook met concrete voorbeelden, drie toetskaders en een dialoogmodel. Het geeft gemeenten, beleidsmakers en architecten inzicht in hoe je de kwaliteit van het landschap kan gebruiken om die te behouden en door te trekken in woonkernen. Met inzichtelijke concepten maakt het duidelijk hoe je een groenblauwe beleving op verschillende complexiteitsniveaus kan realiseren of stimuleren.”
Welk beeld, paragraaf, hoofdstuk, zin … heeft jou het meeste aangesproken?
Stefanie: “Dit stukje sprak me erg aan: ‘Alle tuinen in Neteland vormen een gigantische waterbuffer tegen overstromingen. Als ze daarnaast biodiverser ingericht worden, dan vormen ze een belangrijke aanvulling op de natuurgebieden’. Tuinen aanpakken en ontharden lijkt onbegonnen werk. Want waar, hoe en bij wie begin je? Als we de kentering willen inzetten in een decennialange verhardingscultuur, dan moeten we als overheid het goede voorbeeld geven op het openbaar domein. En daar stopt het niet. We kunnen hier allemaal samen net wél aan meewerken. Het Ambitiehandboek maakt dit concreet.”
Sigrid: “Aangenaam buitenkomen op hete dagen’: dat vond ik een pakkende zin. Hier wordt het allesomvattende pijnpunt blootgelegd. Velen onder ons kijken ieder jaar uit naar die warme lange zomerdagen. Maar als het dan zover is, is het te heet en blijven de meeste mensen binnen. Een gebrek aan voldoende verkoeling op het openbaar en het privédomein is de hoofdoorzaak. Terwijl we daar zelf met onze tuin heel eenvoudig iets aan kunnen doen. Met de hulp van gemeenten, ruimtelijke planners en landschapsarchitecten zijn er ook oplossingen voor mensen zonder tuin. Bijvoorbeeld meer bomen en minder verharding, appeltje-eitje toch?”
Wat vond je van het boek?
Sigrid: “De titel geeft aan dat het over een handboek gaat. Toch bestaat het werk uit slechts 122 bladzijden. Daardoor kan je het gemakkelijk in één keer uitlezen. Het leest vlot omdat er geen lange teksten in staan en er telkens een samenvattend kader is. De stijl en positieve benadering maken het Ambitiehandboek geschikt en interessant voor alle doelgroepen. Ik hoop dat het ook zijn weg vindt buiten het Neteland, want het is inspirerend voor alle gemeenten in onze provincie.”
Stefanie: “Als beleidsmaker kan ik alleen maar enthousiast zijn over het Ambitiehandboek. Langetermijnambities worden vertaald in concrete strategieën, wensbeelden en maatregelen. Als vergunningverlenende overheid zit je altijd in een soort tweestrijd tussen ambitie en praktijk. Daarom is het belangrijk dat alle partijen van meet af aan dezelfde taal spreken over de kwaliteit van een bouwproject. Je moet geen deskundige zijn om dit Ambitiehandboek te begrijpen. Het brengt alles goed in beeld, zowel met goede als slechte voorbeelden, en met illustraties van ambitie tot strategie.”
Hoeveel sterren geef je de activiteit?
Stefanie: “We zijn het er allebei over eens dat dit boek op z’n minst vier sterren verdient, omdat het ambities koppelt aan vertaling in de praktijk.”
Waarom zouden andere beleidsmakers dit boek moeten lezen?
Stefanie: “De gestelde ambities zullen voor veel beleidsmakers gedeelde ambities zijn. Toch blijft het moeilijk om de vertaalslag te maken naar de praktijk en een kentering in te zetten. Door het Ambitiehandboek als toetskader te hanteren, ontwikkel je een soort kwaliteitslabel voor ruimtelijke plannen en ontwikkelingen. Het schept helderheid van meet af aan. Iedereen is het erover eens dat we duurzamer met onze ruimte moeten omgaan, maar toch aarzelen we nog te veel om ambitie te tonen. Ik hoop en geloof oprecht dat ook individuen getriggerd worden om hun steentje bij te dragen wanneer ze zien dat dit het nieuwe normaal wordt in ruimtelijk beleid.”
Over de schrijver
De vijf gemeenten van Neteland (Herentals, Herenthout, Olen, Grobbendonk en Vorselaar) schreven samen met de provincie Antwerpen het Ambitiehandboek.