“Fier gelijk ne gieter”

– op Merel en Sofie van Kapellen voor het tweede geboortebos

In deze nieuwe rubriek zetten we een inspirerend project of opmerkelijk plan van aanpak van een gemeente binnen de schoonste provincie van het land in de kijker. Nadien geeft de gemeente de fakkel door aan een collega. Leen Brusseleers van gemeente Brasschaat is fier gelijk ne gieter op Kapellen voor het Geboortebos aan de Fortdreef. Sofie en Merel, de groen- en duurzaamheidsambtenaren van gemeente Kapellen, vertellen er ons alles over. Ontdek onderaan welke collega Merel en Sofie nomineren voor de volgende “Fier gelijk ne gieter”! Wie weet ben jij het wel?

Gemeente in de hoofdrol

Naam gemeente: Kapellen

Oppervlakte: 37,11 km²

Aantal inwoners: 26.980

Wie werkt er in Kapellen rond milieu en klimaat?

Merel Meersman, deskundige klimaat en duurzaamheid
Sofie Vincke, deskundige groen
Bernd Willaert, deskundige milieu
Ronny Denisse, diensthoofd publieke ruimte & leefmilieu

Aanpak van de gemeente

Op zondag 28 november 2021 plantten enthousiaste Kapellenaren een tweede geboortebos aan langs de Fortdreef. Dit fietspad verbindt sinds de zomer van 2018 de Bernard de Vadderlaan en de Fortsteenweg. Het loopt door het bos, maar passeerde nog ergens een stukje weiland. Dat leek ons een prima locatie om een tweede geboortebos aan te leggen. En daar werd voor gezorgd, door een 180-tal kinderen, vergezeld van hun ouders, broers en zussen. Samen plantten ze 1 100 inheemse bomen en struiken aan op een terrein van ruim 2 500 m². Het volledige lijstje? 130 zomereiken, 100 wintereiken, 25 winterlindes, 100 zwarte elzen, 150 haagbeuken, 150 hazelaars, 50 wilde ligusters, 150 inheemse vogelkers, 75 sporkehouten, 25 vlierbomen, 70 lijsterbesbomen, 50 Gelderse roosstruiken en 25 boskersen. Veel variatie dus!

Hoe hebben jullie dit project aangepakt?

Het weiland dat we aankochten, bestond uit 2 percelen. Het eerste perceel kocht de gemeente – samen met een aantal bospercelen – aan in 2017. Het gemeentebestuur wilde een goede en veilige fietsverbinding tussen Hoogboom/Brasschaat en het centrum van Kapellen realiseren. Door de aankoop van de percelen, konden we een fietspad aanleggen tussen de Bernard de Vadderlaan en de Fortsteenweg. Tussen beide doodlopende straten werd eigenlijk al jaar en dag gewandeld en gefietst, ‘hobbel-de-bobbel’ over een privézandweg door het bos. Omdat we een fietspad aanlegden in bosgebied, waren we verplicht om de verloren bosoppervlakte (885 m²) te compenseren. Dat konden we doen door enerzijds het oude fiets- en wandeltracé te herbebossen, en anderzijds door een compensatiebos aan te planten op een deel van het weiland. In 2018 liet de eigenares van het tweede perceel weiland weten dat zij haar grond ook wilde verkopen. Het gemeentebestuur is ingegaan op die vraag, omdat we dan, bovenop de verplichte boscompensatie, nog veel meer bos konden aanplanten. We dachten meteen aan een tweede geboortebos. En we realiseerden het, in samenwerking met de Bosgroep Antwerpse Gordel.

Hoe verliep de plantactie zelf?

We nodigden alle kinderen die geboren waren in 2013 en 2014 uit om samen met hun ouders, broers en zussen bomen te komen planten voor hun geboortebos. Een 180-tal kinderen ging in op het aanbod en vlogen erin op zondag 28 november 2021. Normaal zou er een wafel- en pannenkoekenkraam geweest zijn om alle noeste werkers te bedanken, maar omwille van de heersende coronamaatregelen moesten we dat helaas annuleren. Gelukkig was Sam van DJ Caravan met zijn bakfiets wel present om de plantactie op te vrolijken. Aan de ingang van het geboortebos pronkt een houtsculptuur, gemaakt van een zieke rode beuk, volgens een ontwerp van de groendeskundige en gerealiseerd door boomverzorger en kettingzaagkunstenaar Marc Struyf. De gemeentearbeiders van Eigen Beheer hebben ook een leuke grote fotokader gemaakt zodat kinderen op de foto kunnen met het geboortebos op de achtergrond.

Hoe maakten jullie de inwoners van Kapellen warm?

Alle Kapelse kinderen van 2013 en 2014 ontvingen een persoonlijke uitnodiging. Kinderen die deelnamen aan de actie, kregen een gepersonaliseerde houten sleutelhanger en een bedankingskaartje met bloemzaadjes.

“Geef zuurstof aan de toekomst: plant een boom!”

Wat was de aanleiding voor de aanplant van het tweede geboortebos?

In november 2013 plantten we in Kapellen een eerste geboortebos aan op het scoutsterrein aan de Wolvenbosdreef. Dat gebeurde door kinderen geboren in 2010, 2011 en 2012. Omdat die plantdag zo leuk was, vatten we toen al het plan op om een geschikte locatie te zoeken voor een volgend geboortebos.

Met welke interne en externe partners werkten jullie samen?

Voor de realisatie van dit geboortebos werkten we samen met de Bosgroep Antwerpse Gordel. Zij hebben het gemeentebestuur vakkundig begeleid bij de keuze van de boom- en struiksoorten, de aantallen en de plantverbanden. Ze gaven ook advies over de terreinvoorbereiding. Op de plantdag zelf waren er trouwens ook een heleboel vrijwilligers van de Antwerpse Bosgroep aanwezig om het aanplanten zo goed mogelijk te begeleiden op het terrein. Via de Bosgroep hebben we ook subsidies voor het nieuwe plantgoed aangevraagd.

Wat zijn de ambities voor de komende jaren?

De gemeente kocht eind 2021 twee weilanden aan langsheen de Bonapartelaan. Achteraan grenzen ze aan het gemeentelijk natuurgebied Het Rood. De weilanden hebben een totale oppervlakte van zo’n 2,8 hectare, en het is uiteraard de bedoeling om ze ook te bebossen, met onder andere een derde geboortebos. Deze keer voor kinderen geboren vanaf 2015. We kijken er nu al naar uit om er opnieuw een toffe plantactie van te maken!

Merel en Sofie, de vraag waarop we allemaal wachten: wie nomineren jullie voor de volgende “Fier gelijk ne gieter”?

We nomineren het project ‘renovatiebegeleiding’ van stad Mechelen. We weten wel niet precies wie dit project opvolgt in Mechelen, maar blijkbaar zijn de studenten van de hogeschool erbij betrokken. We zijn benieuwd hoe dat allemaal loopt!